Η συγγραφέας Μαρία Παπαγιάννη μιλάει για τον μαγικό κόσμο των παιδιών

Στην Χρυσούλα Παπαϊωάννου

Συνέντευξη στην Ελευθεροτυπία 18/12/07

« Μεγαλώνοντας εγκλωβιζόμαστε στην καθημερινότητα και κλειδώνουμε τα πολύτιμα για να τα σώσουμε, αλλά τα κρύβουμε τόσο καλά, που τα ξεχνάμε και τελικά κάνουμε… πίστωση στα όνειρα. Τα παιδιά ονειρεύονται με κλειστά και με ανοιχτά τα μάτια» Κάτι ξέρει για να το λέει αυτό η Μαρία Παπαγιάννη, συγγραφέας και μεταφράστρια παιδικών βιβλίων. Έγραψε το παραμύθι «Παράξενο δεν είναι;» για να θυμίσει σε μικρούς και μεγάλους ότι «το θαύμα της ζωής είναι οι μικρές και καθημερινές στιγμές. Η αγκαλιά της μαμάς μετά από έναν εφιάλτη ή η αγκαλιά ενός φίλου» Θα το δούμε ως μουσικοθεατρική παράσταση στην αίθουσα Νίκος Σκαλκώτας του Μεγάρου Μουσικής από αυτή την Παρασκευή μέχρι τις 30 Δεκεμβρίου.

Τη μουσική έχει γράψει ο Θάνος Μικρούτσικος πάνω σε στίχουν των Γιάννη Ρίτσου (από το δικό του ποίημα «Πάλι η μικρή Ελένη» είναι δανεισμένος και ο τίτλος της παράστασης) Νίκου Καββαδία, Μαρίας Παπαγιάννη και Μελίνας Καρακώστα. Στην τελευταία μάλιστα είναι αφιερωμένη η παράσταση γιατί «έφυγε» κατά τη διάρκεια των προβών. Ο Μικρούτσικος με τον Παναγιώτη Λάρκου υπογράφουν τη σκηνοθεσία. Το σκηνικό και τα κουστούμια έχει κάνει ο Γιώργος Βαφιάς, τη χορογραφία η Σεσίλ Μικρούτσικου. Χορεύουν η Ράνια Γλυμίτσα και η Κωνσταντίνα Μικρούτσικου.

Και επειδή στους συντελεστές συναντάμε πολλές φορές το όνομα … «Μικρούτσικου» -άλλωστε και η Μαρία Παπαγιάννη είναι η σύζυγος του συνθέτη – η συγγραφέας διευκρινίζει: «Οι καλλιτεχνικές δουλειές είναι ούτως ή άλλως σαν οικογενειακές. Ο Θάνος που είναι ο καπετάνιος της παράστασης, δεν θα επέλεγε άτομα που δεν έχουν εμπειρία από ανάλογα θεάματα»

Το τωρινό θέαμα χτίζεται με άξονα το παραμύθι της Παπαγιάννη: σε μια πολιτεία δίχως όνειρα, γιορτές και πανηγύρια, ένα αστέρι πέφτει αλλά ο Γιόμο και η Κόρα δεν έχουν τίποτα να ευχηθούν γιατί μια κακιά μάγισα έκλεψε κάποτε το κλειδί των ονείρων από τον γέροντα σοφό που τα φύλαγε. Τα δυο παιδιά όμως θα ανέβουν ως τον ουρανό για να το αναζητήσουν. Θα γίνουν ακροβάτες σε τσίρκο, θα συναντηθούν με πειρατές και θα περάσουν πολλές ακόμα περιπέτειες.

Παιδικό παραμύθι για τη Μαρία Παπαγιάννη σημαίνει… happy end. Όχι όμως ότι το κακό απουσιάζει. « Δεν πρέπει να λέμε ιστορίες στις οποίες είναι όλα μέλι γάλα. Προετοιμάζουμε τα παιδιά γι΄ αυτόν τον κόσμο κι όχι για έναν άλλον, αγγελικά πλασμένο. Πρέπει να υπάρχει το κακό αλλά να είναι αναγνωρίσιμο. Οι κακοί πάντα υπήρχαν στα παραμύθια αλλά τώρα είναι δυστυχώς γοητευτικοί και είναι εύκολο να ταυτιστεί μαζί τους ένα παιδί» λέει

Δεν έχουν αλλάξει όμως μόνο τα παραμύθια αλλά και οι συνήθεις αφηγητές. « Τα παραμύθια που  λέγανε παλιά οι γιαγιάδες και οι παππούδες  ήταν καλή εξάσκηση για τη φαντασία των παιδιών. Σήμερα παίρνουν τα εγγόνια τους αγκαλιά, για να δούνε τα απογευματινά σίριαλ» λέει

Τι σημαίνει για τη Μαρία Παπαγιάννη ένα καλό παραμύθι; «Είναι αυτό που μιλά για την αλήθεια χωρίς να παιδιακίζει. Κάθε παιδί έχει διαφορετική ωριμότητα. Θέλουμε να φεύγουν με τις τσέπες γεμάτες πετραδάκια, δηλαδή ιδέες και συναισθήματα. Στο δρόμο για το σπίτι καθένα κρατάει ότι του ταιριάζει» Βέβαια τα παραμύθια δεν απευθύνονται αποκλειστικά σε μικρά παιδιά « Ένα παιδικό είναι καλό όταν αρέσει και στους μεγάλους. Ακόμα το παραμύθι της καληνύχτας είναι συνδυασμένο με μια αγκαλιά και μπορεί ένα παιδί να το έχει ανάγκη για πολλά χρόνια» προσθέτει

Αν και μητέρα δυο παιδιών, του 6χρονου Στέργιου και της 11χρονης Αλεξάνδρας, η αγάπη της για τα παραμύθια ξεκίνησε πιο πριν, από όταν ήταν φοιτήτρια Φιλολογίας « Ίσως φταίει ο Πίτερ Παν, τον οποίο έχουμε όλοι κρυμμένο μέσα μας, και η νοσταλγία για τη χώρα του Ποτέ Ποτέ. Εγώ αφήνω την πόρτα μισάνοιχτη για να μπορώ να πηγαίνω και στους δυο κόσμους», εξηγεί. Γι΄ αυτό και δυσκολεύεται να πει στο μικρό της γιο ότι δεν υπάρχει Αι-Βασίλης  «Είμαι υπέρ του να κάνουμε τη ζωή μας λίγο παραμύθι και να μην σκοτώνουμε τους μύθους» λέει. Αυτές οι μέρες θα τη βρουν λοιπόν με την οικογένειά της κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο όπου

«θα κοιμηθούμε όλοι μαζί και θα πούμε ιστορίες..»